Ons
Project
Schoolgeneeskunde

Al onze activiteiten zijn gericht op het bevorderen van de algemene gezondheidstoestand van de leerlingen. Hun leerkrachten, hun ouders en de lokale gemeenschap worden hierbij betrokken. 

De eerste 5 activiteiten gebeuren op school, tijdens de lesuren, door een team samengesteld uit een arts en een verpleegkundige. Dit onder toezicht van onze lokale supervisor. Het oprichtend team in België staat in voor de centrale coördinatie en kwaliteitscontrole van de bestaande activiteiten, de analyse van alle medische gegevens, de uitbreiding van activiteiten en fondsenwerving.

1. Medisch onderzoek (hoofdactiviteit)

De medische consulten omvatten een volledig screeningsonderzoek van de leerlingen van de 2de kleuterklas, het 1ste en 4de lagere en het 1ste middelbaar. Door middel van dit screeningsonderzoek wordt een gezondheidsbalans opgemaakt.                             

Van elke leerling wordt een medisch dossier opgesteld. De persoonlijke en familiale voorgeschiedenis wordt opgevraagd, de vaccinatiestatus wordt gecontroleerd alsook de frequentie waarmee de leerling ontwormd wordt.         

Daarna gaat de verpleegkundige over tot het biometrisch onderzoek (lengte, gewicht, visus en gehooronderzoek) en de arts tot het klinisch onderzoek (mond en tanden, neus-keel-oor, hart en longen, huid haar en nagels, puberteit, abdomen, orthopedisch, neurologisch, … )

Indien er problemen worden vastgesteld, worden de ouders verwittigd. Samen met hen wordt gericht gezocht naar de best mogelijke en goedkoopste behandeling en begeleiding. 

Het medisch team volgt de leerlingen met gezondsheidsproblemen nog 2 maal op binnen een periode van 6 maanden. Er wordt nagekeken of de kinderen naar de oogarts, tandarts, ... geweest zijn, hun behandeling hebben gevolgd,...

Alle gegevens van de onderzoeken worden verzameld. Jaarlijks wordt een epidemiologisch rapport gemaakt op basis van de analyse van de vastgestelde gezondheidsproblemen en het resultaat van de medische en educatieve interventies.

2. Educatie hygiëne en ziektepreventie

Het luik educatie hygiëne en ziektepreventie heeft tot doel de leerlingen de basisprincipes bij te brengen van lichaamshygiëne, mond- en tandhygiëne en huishoudelijke hygiëne alsook van ziektepreventie (inentingen, malaria, ontworming, Ebola, Corona, …).

Het medisch team geeft individueel advies tijdens het medisch onderzoek evenals groepslessen in de betrokken klassen.
Ter ondersteuning van het schoolbeleid wordt eveneens didactisch materiaal ontworpen. Sinds 2019 werden grote emmers (60L) geleverd, ter bevordering van de handhygiëne.
Dit educatief gedeelte wordt uitgebreid naar een bredere gemeenschap (schooldirectie, onderwijzend personeel en ouders). Het doel hiervan is: de vicieuze cirkel van gebrekkige hygiëne te doorbreken, hun kennis over ziektepreventie te verbeteren en hen bewust te maken van het belang van preventie en een goede gezondheid.
De netheid van de schoolgebouwen en toegang tot water wordt door ons lokaal team nagekeken. Van elke school wordt jaarlijks een sanitaire fiche opgemaakt. 

3. Seksuele voorlichting op school

Met dit deelproject (luik) wil Afia Shuleni de leerlingen vanaf het 4de lagere informeren over diverse aspecten van seksualiteit. De besproken thema's tijdens lessen (pubertaire ontwikkeling, menstruatie, SOA ziekten , contraceptie, ...) worden aangepast aan de leeftijd van de leerlingen. Ook de hygiëne bij menstruatie wordt besproken. 

Ter ondersteuning van het schoolbeleid wordt eveneens didactisch materiaal gemaakt en geven de Afia Shuleni-artsen informatiesessies voor de leerkrachten biologie en "éducation à la vie".

We willen o.a. bereiken dat enkele taboes doorbroken worden en dat meisjes minder kwetsbaar zijn.

4. Opleiding artsen en verpleegkundigen

De gerekruteerde artsen en verpleegkundigen hebben een basisopleiding genoten, die vaak  onvoldoende is.

Artsen en verpleegkundigen worden gevormd voor bovenvermelde medische en educatieve activiteiten zodat ze aan de leerlingen kwalitatieve medische zorgen kunnen verschaffen en aan de leerlingen, hun ouders en leerkrachten de gepaste raad kunnen geven.

De onderliggende werkmethode van deze activiteiten wordt hen aangeleerd.

De artsen en verpleegkundigen werden gedurende de zendingen door de Belgische partners opgeleid. Sinds de Corona pandemie worden ze opgeleid door lokale Afia Shuleni-artsen met meer dan 7 jaar ervaring.

5. Uitbreiding

Sinds 2011 zijn we geleidelijk gegroeid naar 50 scholen in en rond Bukavu (Provincie Zuid-Kivu). Aanvankelijk onderzochten we de leerlingen van het 1ste lager en het 1ste middelbaar onderwijs. Op vraag van onze lokale partners onderzoeken we sinds 2013 eveneens de leerlingen van het 4de lagere. In 2019 kwamen er de kinderen van de 2de kleuterklas bij.

Er worden jaarlijks  +/- 10.000 leerlingen onderzocht en meer dan 350 lessen en informatiesessies over hygiëne en seksuele voorlichting gegeven.

Graag zouden we onze impact nog vergroten door nog meer scholen te betrekken in het project Schoolgeneeskunde, eventueel ook in andere provincies van DR Congo.

6. Lokale integratie

Ten einde onze activiteiten te realiseren is een goede band met lokale partners zeer belangrijk.

Zo hebben we samenwerkingsakkoorden met het Provinciaal Ministerie van Gezondheid (meer bepaald met het departement DPS) en met de belangrijkste lokale Onderwijskoepel. Tijdens trimestriële bezoeken en adhv een jaarlijks verslag, worden de autoriteiten officieel op de hoogte gebracht van onze activiteiten en resultaten.
We werken ook samen met de 5 gezondheidszones en de ziekenhuizen waarin de betrokken scholen gelegen zijn. We rapporteren over de verschillende pathologieën, verwijzen de kinderen met gezondheidsproblemen door en lobbyen voor een  voorkeurstarief om medische zorgen van de schoolgaande kinderen betaalbaar te maken. Het resultaat van de opvolging van kinderen met gezondheidsproblemen wordt op het einde van het schooljaar eveneens gerapporteerd.

Onze activiteiten moeten soms aangepast worden aan de gezondheidsnoden van de lokale gemeenschap en de eisen van de autoriteiten en de gezondheidscentra. 

Het is de bedoeling verschillende luiken van het project Schoolgeneeskunde te integreren in het Gezondheidsprogramma van het Nationaal en Provinciaal Ministerie van Gezondheid.